W sprawie Muzeum Kraszewskiego w Poznaniu
List sprawie Muzeum-Pracowni Józefa Ignacego Kraszewskiego w Poznaniu, ul Wroniecka 14:
Jako autorka wydanej w 2019 roku syntezy „Historia literatury polskiej” chciałabym
poprzeć Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego. W mojej książce poświęciłam
postaci pisarza wiele miejsca, starając się przywrócić mu należną rangę. Idąc za poprzednikami,
nazwałam Kraszewskiego jednym z „gigantów i tytanem pracy”. Jego zasługi były
ogromne, jako pisarz stworzył w swoich powieściach skierowany do szerokiej publiczności
zarys historii Polski, przedstawiając ją w ten sposób w latach zaborów. Równolegle do tych
prac literackich zajmował się badaniami źródłowymi i był wydawcą pamiętników. Dbał o
popularyzację, był historykiem i wydawcą, ale był też krytykiem XIX wiecznego
społeczeństwa, którego problemy i sprzeczności widział ostro i opisywał w cyklu utworów
chłopskich. Zajmował się społecznością Romów. W powieści „Żyd” pokazywał problemy
asymilacji, na jakie napotykają nawet patriotycznie nastawieni przedstawiciele elity.
Józefa Ignacego Kraszewskiego można pod wieloma względami porównać do Balzaca,
ale wtedy okaże się, że dorobek francuskiego realisty nie jest aż tak rozległy, jak polskiego
„giganta”. Był społecznikiem, człowiekiem kierującym się szlachetnymi pobudkami
wzbogacenia kultury polskiej ( także poprzez przekłady arcydzieł) i stworzenia mocnych
podstaw wspólnej świadomości historycznej, mimo rozbicia na trzy zabory.
Józef Ignacy Kraszewski musiał opuścić Warszawę przed powstaniem styczniowym.
Mieszkając w Dreźnie był też związany z Poznaniem jako ośrodkiem ważnym dla polskiej
książki.
To piękne, że właśnie w Poznaniu znalazł się pasjonat jego twórczości, który przez lata
gromadził książki i wszelkie pamiątki, dotyczące pisarza. Wspaniały dar pana Mariana
Walczaka zasługuje na docenienie. „Pacta sunt servanda” – zobowiązań się dotrzymuje,
miasto przyjmując kolekcję zobowiązało się do prowadzenia placówki.
Okres ostatnich dwóch lat, naznaczony wieloma ograniczeniami, wynikającymi z pandemii,
był bardzo trudny dla wszystkich ośrodków kulturalnych. Mamy nadzieję, że odrodzi się
ruch turystyczny, że Pracownia Kraszewskiego stanie się jednym z interesujących
punktów na kulturalnej mapie miasta, propozycją do zwiedzania i pogłębiania wiedzy a
także miejscem spotkań literackich. Niewielkie muzea biograficzne cieszą się w wielu
miastach Europy sporym zainteresowaniem. Swoje miejsce w Paryżu ma Balzac, w
Londynie – Dickens, w Warszawie – Władysław Broniewski, w Podkowie Leśnej – Jarosław
Iwaszkiewicz itd.
Prosimy o docenienie potencjału placówki.
Z poważaniem
prof. dr hab. Anna Nasiłowska, Instytut Badań Literackich PAN; prezes Stowarzyszenia
Pisarzy Polskich
Tags: Biblioteka Raczyńskich, Józef Ignacy Kraszwski, Muzea biograficzne, Muzeum Poznań, Wroniecka 14