Bronimy naszej siedziby, Domu Literatury w Warszawie
Dom Literatury w Warszawie został odbudowany w latach 1947-1949, w ramach budowy Trasy W-Z, sztandarowego przedsięwzięcia komunikacyjnego okresu odbudowy. Od razu przeznaczony został na siedzibę Związku Literatów Polskich. Członkowie ZLP nadzorowali odbudowę i wyposażanie Domu, finansowane z odpisów od wydań dzieł, do których prawa już wygasły (w tamtym okresie – po 25 latach po śmierci autora).
W PRL Dom Literatury stał się centrum życia związkowego, tu odbywały się spotkania i narady (choć większe trzeba było odbywać w siedzibie ZAiKS), tu załatwiano różne sprawy, a na co dzień literatom służyła wyposażona w drewniane ławy stołówka, wydająca tanie obiady, na których spotykali się wszyscy. Rozmowy można było kontynuować w kawiarni na parterze.
W 1990 roku, w trakcie transformacji ustrojowej, na mocy ustawy o samorządzie, grunt pod kamienicami przy Krakowskim Przedmieściu 87/89 znalazł się w gestii samorządu lokalnego. Pod częścią nieruchomości przebiega zresztą tunel Trasy W-Z. W stosunku do gruntu pojawiły się roszczenia reprywatyzacyjne.
Do administrowania Domem Literatury Ministerstwo Kultury pomogło założyć Fundację Domu Literatury i Domów Pracy Twórczej, której statut został zatwierdzony w 1992 roku. W skład Zarządu Fundacji wchodzą przedstawiciele trzech głównych organizacji, których siedziby znajdują się w Domu Literatury: ZLP, SPP i Polskiego PEN-Clubu.
Fundacja dzierżawiła nieruchomość od miasta (a konkretnie – Dzielnicy Śródmieście), ze względu na roszczenia reprywatyzacyjne podpisując trzyletnie umowy. Najpierw dzierżawa odbywała się na zasadzie użyczenia, potem – czynsz, w 2019 Dzielnica Śródmieście 6-krotnie podniosła czynsz. Opłaty finansowano z komercyjnego wynajmu Restauracji Literatka na parterze i w podziemiach oraz wynajmu pokoi gościnnych na górze. Fundacja korzystała na zasadach ogólnych ze zwolnień i ulg ze względu na bardzo trudną sytuację podczas pandemii, która najbardziej dotknęła gastronomię i turystykę.
25 lipca 2022 Fundacja wystąpiła o przedłużenie dzierżawy, na które zareagował pismem z 12 września 2022 Burmistrz Dzielnicy Śródmieście Aleksander Ferens:
„Odpowiadając na wniosek z 25 lipca 2022 roku o dzierżawę nieruchomości stanowiącej własność m.st. Warszawy, położonej przy ul. Krakowskie Przedmieście 87/89 oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka ewidencyjna nr 12 z obrębu 5-02-11 oraz części nieruchomości stanowiącej własność m.st. warszawy, położonej przy ul. Senatorskiej 1 oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka ewidencyjna 76 z obrębu 5-02-11 uprzejmie informuję, że z uwagi na bardzo ciężką sytuację m.st. Warszawy związaną z brakiem zapewnienia dostatecznych środków finansowych na realizację wszystkich niezbędnych zadań oraz ze względu na kryzys wywołany wojną w Ukrainie, jestem zmuszony odmówić dalszej dzierżawy ww. nieruchomości.
Jednocześnie informuję, że przedmiotowe nieruchomości zostaną przeznaczone na cele własne Dzielnicy Śródmieście, aczkolwiek nie wykluczam przeznaczenia części powierzchni użytkowej do wynajmu.”
Termin poprzedniej dzierżawy upływa z końcem grudnia 2022.
Od tej decyzji napisaliśmy odwołanie, zostało ono dostarczone 30.09.2022. Tego samego dnia listy w tej sprawie otrzymali Prezydent Rafał Trzaskowski i inne instancje Miasta Stołecznego Warszawy.
17.10 o sprawie napisała „Gazeta Wyborcza/Stołeczna” i zareagowały inne media: Program II Polskiego Radia, TVN, TVP3/Warszawa.
Tags: Bronimy Domy Literatury, Dom Literatury, Dzielnica Śródmieście, Konflikt o Dom Literatury